71. VENECIJA

Bučnim i srdačnim apluzom nagrađen je „Ničije dete” Vuka Ršumovića film visoke produkcije sa moćnom fotografijom Damjana Radovanovića

Venecija, Lido - U danu kada se na 71. Mostri prikazuju takmičarski filmovi „Pazolini” Ejbela Ferare i „Poštareve bele noći” Andreja Končalovskog, a van konkurencije i film „Sahraniti bivšu” legendarnog Džoa Dantea, zvaničnu svetsku premijeru u programu „Nedelja kritike” ima srpski film „Ničije dete” Vuka Ršumovića.

I već sama ova i ovakva programska festivalska činjenica trebalo bi i da zadovolji i usreći autore i ekipu našeg filma koji se takmiči, ne samo za nagrade žirija kritike već i za najbolji debitantski film 71. Venecijanskog festivala. Scenarista i reditelj Ršumović je sa svojim filmom u visokom društvu jednog od tri najznačajnija svetska filmska festivala. I to je već ogroman uspeh.

Ali, to nije sve. Ršumovićev film je i dobar debitantski film. Produkcijski vrlo dobro i profesionalno upakovan (glavni producent je Miša Mogorović), sa vanserijski izdašnom i moćnom fotografijom (snimatelj je Damjan Radovanović, takođe debitant, a njegovo ime treba zapamtiti) koja je u funkciji važnog lika u filmu, sa izvanrednim malenim kosovskometohijskim glumcem–naturščikom Denisom Murićem u glavnoj ulozi, koji uz vešto rediteljsko navođenje sigurno i čvrsto nosi gotovo sveukupan film na svojim dečačkim plećima.

Snimateljski rad i maleni glumac, glavni su aduti „Ničijeg deteta”. Za hvalu su i scenografija i kostimi i doprinos glumca Miloša Timotijevića (u ulozi vaspitača u sirotištu)... Verujem da će to umeti da prepozna i vrednuje i inostrana filmska kritika. Bar onaj mali deo što pred kraj festivala još obitava na Lidu, jer su njihovi prvi utisci često presudni po kasniju bioskopsku i festivalsku sudbinu premijerno prikazanih filmova.

U tom smislu „Ničije dete” ima tu malu nesreću da se prikazuje na samom kraju, kada je najveći deo internacionalne kritičarske svite već otputovao u Toronto na tomšnji filmski festival koji je već počeo. U svakom slučaju, na samoj premijeri u dvorani Perla, ipak je bio prisutan znatan broj gledalaca i rekacije na Ršumovićevu, istinitim događajem inspirisanu priču – o dečaku odraslom među vukovima, pronađenim krajem osamdesetih na tromeđi Bosne, Srbije i Crne Gore, pred sam rat i raspad Jugoslavije – bile su i više nego povljne. Aplauz je bio i bučan i srdačan.

Imajući u vidu i vrednosti svih ostalih filmova prikazanih u ovogodišnjoj „Nedelji kritike” (a prirodom posla i učešćem u žiriju Fedeora, u obavezi sam bila da ih vidim sve) za Ršumovićevo „Ničije dete” mogu da kažem da je, uz vijetnamski „Lepršam usred nigde” i nemački „Savet ptica”, među tri najbolja filma u ovom programu.

Među boljim filmovima u glavnom takmičarskom programu bez sumnje jeste i francusko-italijanski film „Pazolini” nezavisnog njujorškog filmskog maga Ejbela Ferare. Ovo je Ferarin emotivan i snažan omaž velikom italijanskom umetniku, piscu, kritičaru, scenaristi i reditelju, Pjeru Paolu Pazoliniju. Njegovim filmovima „Dekameron”, „Kanterberijske priče”, „Jevanđelje po Mateju”, „Salo”... Njegovom britkom umu i stvaralačkoj hrabrosti.

Ferara je snimio film koji prati poslednji dan u životu ovog vanserijskog intelektualca, filmskog stvaraoca i homoseksualca, ličnosti čiji su politički stavovi bazirani na nesvakidašnjem spoju katolicizma, marksizma i erosa, baš kao i njegov privatan život, izazivali kontroverze i žustre rasprave u italijanskom i evropskom društvu. Kontrovoreze i rasprave je izazivala i danas još uvek izaziva i njegova iznenadna smrt, još uvek zamotana u veo misterije. Pazolinija je u zoru 2. novembra 1975. godine ubila muška prostitutka u blizini stanice Termini u Rimu. Filmski velikan je ubijen samo dan pošto je stigao iz Stokholma u kojem se sreo sa Ingmarom Bergmanom, u istom danu kada je za italijanski list „Espreso” dao svoj eksplozivni intervju. Pazolinijiva porodica sumnjala je da se iza njegove smrti kriju politički moćnici koje je kritikovao u svojim kolumnama u „Korijere dela sera”.

Ejbel Ferara u svom filmu sve to rekonstruiše na sebi svojstven način, kombinujući refleksije Pazolinijevih filmova sa sopstvenim viđenjem njegovog stvaralaštva. I to čini sa neverovatnom nežnošću. Viljem Dafo je u liku Pazolinija sveden, a maestralan. Fizički čak neverovatno sličan. U filmu igra i jedan od voljenih Pazolinijevih glumaca Nineto Davoli. Ferarin film ne ostavlja nikog ravnodušnim. Čak ni one koji su mu zamerili muzičku grešku u filmu. Čuvenu makedonsku pesmu „Kako što e taa čaša polna so vino” , koju izdašno koristi u filmu, nazvao je hrvatskom.

Večeras zvanični susret sa publikom imaće novi film Andreja Končalovskog „Poštareve bele noći”, a za sam takmičarski kraj ostavljen je američki film „Dobro ubistvo” Endrjua Nikola. Ceremonija dodele „Zlatnog lava” i ostalih festivalskih nagrada zakazana je za subotu uveče.

Najmnogoljudnija filmska delegacija na Lidu

Srpska filmska kinematografija jeste mala, ali je mnogoljudna. Tako je film „Ničije dete” na 71. Mostri pred publikom juče predstavljala dvanaestočlana filmska delegacija u sastavu: Vuk Ršumović (scenarista i reditelj), Miroslav Miša Mogorović (producent), glumci Denis Murić, Isidora Janković i Borka Tomović, Mirko Bojović (montažer), Damjan Radovanović (direktor fotografije), Dubravka Premar (dizajner zvuka), Jura Ferina (kompozitor), Maja Mirković (kostimograf), Zoran Janković (koproducent) i Ana Tomović (koscenarista).

Film je inače podržan sredstvima Ministarstva kulture Srbije, preko konkursa u FCS.

Dubravka Lakić
Izvor: Politika