From: Mihajlo Ćurčić ~ Kopenhagen Sent: Tuesday, February 16, 2016 3:28 PM To: Dragoslav Simić Subject: RE: Dr Jovan Rašković govori
Simiću, hvala ti na ovom podsećanju na dr Jovan Raškovića.
Poslušao sam danas (između dva sastanka) prvi deo njegovog govora.
Bez obzira na neka neslaganja sa procenama istorijske uloge Miloševića (ovo naravno uslovno, jer je razgovor vođen u vreme uspona Miloševića i nekih tada opravdanih težnji Srpskog naroda ka povratku ”edipoizacije” i samosvojnosti.
Ergo – pitanje je kako bi Rašković gledao na svog Vođu krajem 90-ih a nakon svih dešavanja?
Smatram da je materijal u najmanju ruku dragocen, a da je Rašković još jednom u svom kazivanju pokazao koliko je bio velik Analitičar i Alhemičar srpskog bića i odgovarajuće psihologije naroda koji na žalost – ipak nije Nebeski!
Fala još jednom na ovom zvučnom dopisu.
Pozdrav Mihajlo Ćurčić Quality Tours
Dr Jovan Rašković govori 5. 7. 1929. - 28. 7. 1992. Politička biografija
Čovek sa velikom bradom koga nikad do tad nismo videli, pojavio se sedamdesetih godina prošlog veka u jednoj seriji emisija televizije Beograd. Bio je to dr Jovan Rašković psihijatar koji je zahvaljujući televiziji ušao u javni život Jugoslovena.
Govorio je prijatnim naglaskom Dinaraca o svakodnevnim problemima svojih pacijenata.
„..Srbin, 1929. rodom iz Dalmatinske Zagore,“ ~ pisalo je u njegovoj biografiji.
Burni događaji krajem osamdesetih u Jugoslaviji pretvorili su moja turistička putovanja u Dalmciju u profesionalno novinarsko istraživanje. Na tom putu prvi je bio Knin, štrajk radnika „Tvika“ fabrike vijaka, 1988. godine.
Sledeća godina imala je kao jugoslovensko obeležje proslavu Pet vekova Kosovske bitke. Ova proslava je posle Gazimestana, mesec dana kasnije doživela svoju reprizu u Hrvatskoj pred starom crkvom na Dalmatinskom Kosovu. Sve se odvijalo u duhu velikog srpskog praznika sa jasnim nacionalnim obeležjima. Za kratko vreme događale su se tu mnoge zanimljive stvari. Incident i neuspelo osnivanje srpskog kulturnog društva „Zora“ u Kistanjama. Kasnije suđenje Jovi Opaćiću i ponovno osnivanje SKD „Zora“ u selu Plavno. Načinio sam seriju fotografija ljudi i događaja koje ćete na sajtu videti.
Ipak najzanimljiviji susret prvi put, imao sam sa dr Jovanom Raškovićem, u šibenskoj bolnici u njegovoj ordinaciji, u leto 1989.
Već sam kasnio na avion kojim je trebalo iz Splita da letim za Beograd, kada me je nekim prečicama doktor doveo do izlaza iz stare zgrade šibenske bolnice. Imao je problem sa hodanjem. U nekoj saobraćajnoj nesreći ranije zadobio je teške povrede obe noge. Uspešno se oporavio, ali su posledice ostale. Pomalo zadihan od žurbe poželeo mi je srećan put.
Nisam ni slutio šta će nam se sve kasnije u zemlji događati.
Prvi fotografski snimak dr Raškovića koji sam načinio u bolnici kada ga je neko pozvao telefonom, sa slušalicom u ruci, i tonski zapis koji je tada snimljen, bili su slučajan početak ovog rada.
Povremeno sam ga sretao na javnoj sceni kada se uključio u politički život Hrvatske, i snimao: predizborni miting u Plaškom, osnivačka skupština Srpske demokratske stranke u Sarajevu, predizborni miting u Benkovcu, sve 1990. godine.
Tako su se sami od sebe sakupljali ovi dokumenti.
Kada se politika umešala u živote svih Jugoslovena i stvari dobile neželjeni obrt građanskim ratom, prestao sam da odlazim u prostore koji nisu bili bliski mom shvatanju višenacionalne i jedinstvene Jugoslavije.
(Fotografije snimio i razgovarao u šibenskoj bolnici u kojoj je dr Rašković bio šef odelenja za psihijatriju, Dragoslav Simić avgusta 1989. godine.)
Dr Jovan Rašković, avgust 1989. godine, 1. emisija
Postavljanje dr Jovana Raškovića na sajt danas, februara 2016. sa ovim dosada neobjavljenim tonskim zapisima razgovora i fotografijama, dvadeset i šest godina od raspada Jugoslavije, zahteva putokaz za snalaženje u odnosu na vreme kome ovi događaji pripadaju.
Prva dva dela dokumentarnog radio programa koji nose oznaku na sajtu avgust 1989. snimio sam na Odeljenju za psihijatriju Šibenske bolnice u ordinaciji dr Raškovića. Te godine događao se „narod“ i u Kninskoj krajini: 600 godina proslave Kosovske bitke u Kosovu polju na malom u kraškom polju u Dalmaciji, nedaleko od Knina koje nosi naziv Kosovo polje. Prethodio je ovom događaju „Štrajk radnika TVIKA“ u Kninu.
Izbor događaja ~ prema Vikipediji ~ (u vreme kada su vođeni ovi razgovori):
Avgust 1989.
1-2. 8. - Rudari na Kosovu štrajkuju zbog kašnjenja plata.
11. 8. - Predsednici Jugoslavije i Italije (Janez Drnovšek i Francesco Cossiga) razgovaraju u Veneciji o borbi protiv zagađenja Jadrana (cvjetanje mora).
18 - 25. 8. - XXXVI Festival igranog filma u Puli, Velika zlatna arena za film "Sabirni centar".
24. 8. - Tadeusz Mazowiecki iz Solidarnosti postaje prvi nekomunistički premijer Poljske nakon 42 godine i prvi na istoku Evrope.
31. 8. - Godišnja inflacija u Jugoslaviji 893,8 %, troškovi života porasli 868,3 %.
avgust - U Kninskoj krajini protesti zbog hapšenja Jove Opačića.
avgust - Novčanica od 500.000 dinara ("ratna novčanica" jednostavnijeg dizajna, spomenici na Kozari i Tjentištu, ljubičaste nijanse); datum izdavanja "VIII 1989" nosi još jedna "ratna novčanica", od 2.000.000 dinara (spomenici na Kozari i uŠumaricama), ali ona je izašla kasnije?.
1. 2. - Izlazak tenkova JNA na ulice u nekoliko kosovskih gradova (do sada oko 30 poginulih u neredima, uglavnom Albanaca).
3. 2. - U Beogradu osnovana/obnovljena Demokratska stranka, kasnije poznata kao "velika" zbog mnogih stranaka koje su se izdvojile iz nje. Predsednik: Dragoljub Mićunović.
4. 2. - Konferencija SK Slovenije - prekidaju veze sa SKJ, menjaju ime u Stranka socijaldemokratske obnove (SDP), ne traže otcepljenje već konfederaciju.
5. 2. - Predsednik predsedništva Srbije Slobodan Milošević optužuje Sloveniju i Hrvatsku za "podršku teroru" na Kosovu, kaže da bi stotine hiljada Srba mogle otići na Kosovo.
6. 2. - Pripadnici Združenog odreda milicije saveznog SUP-a iz Slovenije napuštaju Kosovo.
7. 2. - Savezni predsednik Janez Drnovšek najavljuje pojačanje prisustva vojske na Kosovu, kao i razvojni program.
10. 2. - U Zagrebu obnovljen rad srpskog kulturnog društva »Prosvjeta«.
14. 2. - Sabor SR Hrvatske usvojio Amandmane na Ustav te republike, kojima je ozakonjen višestranački sistem.
17. 2. - U Kninu osnovana Srpska demokratska stranka, na čelu Jovan Rašković.
19. 2. - Usled nemira na Kosovu, tamošnji Srbi traže zaštitu.
20. 2. - Predsedništvo SFRJ dalo naređenje JNA da uguši nemire na Kosovu.
21. 2. - Ponovo uveden policijski čas na Kosovu.
22. 2. - Izvršno veće Slovenije donosi protivmere privrednoj blokadi Srbije.
24 - 25. 2. - Prvi sabor HDZ-a ("NDH nije bila samo puka kvislinška tvorba...").
26. 2. - Ponovo otvorena Beogradska berza ("Jugoslovensko tržište kapitala").
februar - Usled srpske blokade od decembra, slovenačka vlada uskratila 15% uplate u savezni budžet.
Maj 1990. Izbor događaja
22. 4. i 6 - 7. 5. - Izbori u Hrvatskoj za Sabor: ubjedljiva pobeda HDZ-a - sa 42% glasova 205 (58%) zastupnika; stranka se zalaže za konfederaciju nezavisnih država i uklanjanje Srba sa utjecajnih položaja (pominje se i referendum o granicama BiH u slučaju raspada SFRJ).
24. 4. - Azem Vlasi oslobođen optužbi za izazivanje štrajkova i protesta prethodne godine, oslobođeno i ostalih 14 lica kojima je suđeno zajedno s njim (bio uhapšen u martu 1989).
Maj 1990. Izbor događaja
4. 5. - Poslednji put sirena u 15:05, na godišnjicuTitove smrti, demonstracije u Beogradu.
5. 5. - Pjesma Eurovizije 1990. u Zagrebu - pobjeđujeToto Cutugno Tajči je sedma.
13. 5. - Maksimir: Na fudbalskoj utakmici u Zagrebu, između beogradske Crvene zvezde i zagrebačkog Dinama došlo do velikog sukoba navijača dva kluba - povređeno 79 policajaca i 59 gledalaca.
15. 5. - Rotacija u Predsedništvu SFRJ, na čelo dolazi Borisav Jović (uža Srbija).
16. 5. - Lojze Peterle iz DEMOS-a postaje prvi demokratski premijer Slovenije.
17. 5. - Oduzeto oružje Teritorijalnim odbranama u Sloveniji i Hrvatskoj.
18. 5. - Posle napada na člana SDS u Benkovcu, Miroslava Mlinara, ova stranka odlučila da povuče svojih pet zastupnika iz Sabora.
26. 5. - U Sarajevu osnovana Stranka demokratske akcije.
28. 5. - Borisav Jović ispred Predsedništva SFRJ predstavio plan od 13 tačaka, "hitne mere za zaštitu teritorijalnog i političkog integriteta zemlje".
30. 5. - U Hrvatskoj vlast službeno preuzima Hrvatska demokratska zajednica. Franjo Tuđman izabran za predsjednika Predsjedništva SR Hrvatske, Stjepan Mesić je premijer. Od 1991. do 2001. se taj dan službeno obilježavao kao praznik - Dan državnosti.
Jun 1990. Izbor događaja
3. 6. - Prijateljska utakmica Jugoslavija-Nizozemska u Zagrebu - izviždana himna "Hej Slaveni".
8 - 9. 6. - Prvi slobodni izbori u Čehoslovačkoj od 1946, relativnu većinu osvaja Građanski forum.
9. 6. - Monika Seleš osvojila Roland Garros (French Open) pobedom nad Steffi Graf - prva Monikina Grand Slam titula. Goran Ivanišević na istom turniru iznenadio eliminisavši Borisa Bekera.
13. 6. - Zbog neuspelog početka razgovora vlasti i opozicije u Srbiji, u Beogradu na Trgu Republike održan prvi protestni miting opozicije - traže se višestranački izbori. Intervencija policije u Takovskoj ulici, ispred zgrade Televizije, lakše povređeni Dragoljub Mićunović i Borislav Pekić (protestni miting zbog ovoga 27. 6.).
25. 6. - Slovenija najavljuje novi ustav kao "suverene države" a ne "federalne jedinice", izjavljuje predsednik Kučan.
26. 6. - Slobodan Milošević u intervjuu "Politici": otvoreno pitanje granica ako Jugoslavija postane konfederacija.
26. 6. - Vlasti Srbije zatvorile Skupštinu Kosova.
27. 6. - Osnivanje zajednice općina Sjeverne Dalmacije i Like (Knin, Obrovac, Benkovac, Donji Lapac, Gračac, Titova Korenica).
28. 6. - Televizija Politika počinje s emitovanjem u Beogradu.
29. 6. - Po odluci Sabora, Radiotelevizija Zagreb postaje Hrvatska radiotelevizija.
Komentara: 0