"Jazz nije potekao iz orkestara, već iz mnoštva ljudi - iz tisuća i tisuća ljudi, čijih se imena nitko više ne sjeća - njegovi su roditelji bili bubnjari s Congo Squara, lađari s Mississippija, svirači "marš-muzika" New Orleansa, pjevači spirituala, što su pjevali po seoskim crkvama, djeca, što su udarala po daskama za pranje rublja i limenim koritima, ili bilo koji muškarac ili žena, što su, potpuno sami na kakvoj plantaži, u polju izmišljali blues-pjesme... da bi se prosto razonodili. Tako se rodio jazz..." - "Početnica JAZZA" - Hughes, Langston
Početkom XX veka, Crnci, čiji su preci dovedeni kao roblje u već tada moćnu i razvijenu zemlju, i dalje rade najteže poslove. Prati ih ritam afričkog bubnja, koji pobuđuje njihanje i kretanje, i reči starih afričkih pesama gotovo izbledelih u sećanju. Tako je na velikom prašnjavom javnom trgu Kongo Skver u starom Nju Orleansu nastalo ono što se može nazvati prvom pravom američkom muzikom.
Sve do tada, Amerika nije imala svoju muziku, samo evropska je smatrana umetnički vrednom. A onda se, od onog što je imalo genezu čitav vek ranije na širem prostoru juga Amerike, rodio džez na osnovama bluza i regtajma. I već onako kako to afrički narodi čine, spontano, radosno, a ujedno i tužno, njišući kukovima uz ulične limene družine ili lelečući otegnute i tužne "blue" tonove nad napornim poslovima na plantažama, prugama i mostovima, stvorili su džez - jedinu slobodu koja im je bila dostupna. To je bila čudesna muzika koja se, sa svakom novom interpretacijom, iznova stvarala, muzika koja je nastajala iz igre nesputane pravilima, u kojoj muzičari postaju jedno biće, podređeno ritmu koji ih nosi.
Autor Početnice JAZZA, Lengston Hjuz (1902-1967), je bio začetnik "renesanse u Harlemu" dvadesetih godina prošlog veka, tokom perioda koji je označen kao procvat intelektualnog života Crnaca. Poznat i priznat prvenstveno kao pesnik, bavio se i novinarstvom, kao i borbom za ljudska prava. Smatra se tvorcem nove književne forme - džez poezije. Njegove pesme govore o crnom narodu, o snovima i o lepšem i boljem svetu.
LengstonovaPočetnica je neobimna, ali značajna pohvala džezu. Spada u red najstarijih prevedenih knjiga sa ovom tematikom koja je dostupna u našim bibliotekama. Pored biografije Luisa Armstronga, knjiga se bavi i elementima džeza (sinkopiranje, improvizacija, ritam, blue-tonovi...), predistorijom džeza (spirituali-duhovne pesme, bluz, regtajm, bugi-vugi), ali i njegovim daljim razvojem (sving - pisani i aranžirani džez). Tekstovi su propraćeni stihovima najpoznatijih pesama (u izboru Dejvida Martina) vezanim za dati pravac i period, najstarijim notnim zapisima i brojnim ilustracijama Klifa Robertsa. Sa lica knjige široko nam se osmehuje otac džeza, sa trubom pod miškom, belom maramicom u jednoj i malim koferom u drugoj ruci, podsećajući nas na lepote sveta u kojem živimo: And I think to myself: What a wonderfull world!
Komentara: 0