Spondilolisteza se odnosi na stanje gde postoji iskliznuće kičmenog pršljena u odnosu na donji susedni kičmeni pršljen. Najčešće se ovaj termin odnosi na anterospondilolistezu, odnosno, pomeranje kičmenog pršljena unapred u odnosu na donji kičmeni pršljeni.
Isto tako imamo i retrolistezu koja predstavlja klizanje kičmenog pršljena unazad u odnosu na donji kičmeni pršljen i lateralnu spondilolistezu koja se odnosi na klizanje kičmenog pršljena lateralno i njegovo rotiranje, što se može desiti, na primer, kod teških slučajeva skolioze.
Govorićemo o najčešćem tipu spondilolisteze, a to je -anterospondilolisteza.
Najčešće nastaje između S1 i L5 i L5 i L4 kičmenog pršljena.
Može biti urođena (na primer, kongentialne anomalije na facetima) i stečena.
Stečena spondilolisteza najčešće nastaje u lumbalnom i cervikalnom delu kičmenog stuba.
Može da nastane usled neke traume (kod mlađih osoba u sportu, kod odraslih to mogu biti traume usled ponavljajućih mikrotrauma), degeneracije (promena na facetnim zglobovima, ligamentima, tetivama ili mišićima oko pršljena), zatim usled spondilolize (separacije pars articularis-a od pršljenskog tela) ili neke drugog metaboličkog poremećaja.
Spondilolistezu možemo podeliti prema promeru iskliznuća pršljena na četiri stepena:
- I stepen - 25% iskliznuća pršljenskog tela u odnosu na drugo pršljensko telo
- II stepen - 25-50% iskliznuća
- III stepen - 50-75% iskliznuća
- IV stepen - 75-100% iskliznuća, odnosno, do momenta kada zadnja ivica donjeg pršljenskog tela pređe prednju ivicu donjeg pršljenskog tela
U zavisnosti u kom delu kičmenog stuba nastane spondilolisteza, koji je stepen u pitanju i koje su strukture (koji nervni korenovi ili deo kičmene moždine) zahvaćene, takva će biti i simptomatologija.
Trnjenje, gubitak senzibiliteta ili slabost u jednoj ilil obe noge, gubitak funkcije creva i bešike, bol u leđima ili zadnjici tokom hoda, rotacije ili ekstenzije kičme, uz nalaze na radiografiji, CT ili magnetnoj rezonansi, potvrđuje dijagnozu spondilolisteze.
Lečenje može biti konzervativno i hirurško. U konzervativno lečenje spadaju epiduralne injekcije i fizikalna terapija, a hirurškom lečenju se pribegava u vrlo teškim stadijumima gde je cilj da se hirurški otkloni pritisak na ugrožene strukture i tako se smanje tegobe.
Fizikalna terapija podrazumeva obezboljivanje metodama relaksacije i aparaturne fizikalne terapije, kao i vežbe jačanja i istezanja mišića u svrhu stabilizacije kičmenog stuba i povećanja obima pokreta, a nekada i nošenje midera, kao i edukacija pacijenta o ergonomskim merama i ponašanjem u skladu sa problemom koji ima.
Za posetioce portala PPNS: Do naše sledeće objave, ukoliko imate neko pitanje o spondilolistezi ili uopšte iz oblasti fizioterapije - javite nam se koristeći kontakt-formu portala PPNS ili pošaljite komentar ispod članka. Odgovorićemo sa zadovoljstvom.
Mirjana Pavlović
Ilustracija, adaptirana:
agingspinecenter.com
Komentara: 2
petar zivkov
dijagnostifikovana mi je retrospondilolisteza l5 s1 sa polidiskopatijom i vec 10 godina non stop trpim velike bolove i danju i nocu duz celog kicmenog stuba, osecam se kao da je u meni eksplodirala bomba. nijedan polozaj tela mi ne smanjuje tegobe cak je i donja vilica pocela nevoljno da mi se pomera prilikom hodanja a o trcanju mogu samo da mastam jer mi se cela glava pomera u stranu. od simptoma koje ste opisali imam sve uz dodatak jos nekih neuroloskih ispada jednostavno zivot mi se pretvorio u pakao na javi. na ortopedskoj klinici su mi rekli da sam suvise mlad za operaciju iako mi je 50 godina. sta mi je ciniti...
Miroslava Mladenovic
Uradjena mi je stabilizacija prsljenova L5/S1 bez zamene diska koji radiolozi na magnetu opisuju kao nabubreli disk. I dalje imam probleme sa pomeranjem pršljenja.Predlazu mi naknadnu ugradnju diska.Da li ce to stabilizovati kičmu . Hvala