Kompleks blage truleži pčelinjeg legla podrazumeva benigna oboljenja pčelinjeg legla prouzrokovana raznim vrstama mikroorganizama, pri čemu značajnu ulogu imaju i nespecifični faktori egzo i endogene prirode. Bolest se javlja u otvorenom i poklopljenom leglu.
Od mikroorganizama koji izazivaju ovo oboljenje su: Streptococcus pluton, Bacillus alvei koji stvara spore u obliku crtice ili tačke, Achromobacter eurydice, Streptococcus faecalis, Bacillus laterosporus koji takođe stvaraju spore i Melisococcus pluton koji jedini sam može da izazove infekciju.
Od nespecifičnih faktora treba pomenuti faktore spoljne sredine i mikroklimat u košnici, kao i neke bolesti odraslih pčela. To su kišovita proleća i leta sa slabom pašom lošeg kvaliteta (nedostatak minerala u nektaru), dugo zadržavanje pčela u košnici, povećana vlažnost u košnici, pregrejanost legla, zahlađenje legla, odnos broja pčela prema veličini legla koje treba da obezbede odgovarajuću temperaturu, negu i ishranu legla.
EPIZOOTOLOGIJA
Bolest se najčešće javlja početkom proleća, posle dugotrajne zime, u toku kišnog prolecća, a ređe u toku leta. Širenje infekcije u košnici pripisuje se mladim pčelama.
Kada je u pitanju prijemčivost larvi na infekciju može se reći da su najosetljivije one u starosti od 3-4 dana, tj. u vreme promene hrane. Inficiranje larvi nastaje alimentarnim putem, odnosno hranom.
Naziv "prehlađeno leglo" odnosi se na oboljenje i uginuće larvi najčešće na perifernim ramovima, kao posledica zahlađenja legla (greške u apitehnici) u kojim uslovima dolazi do jačeg razmnožavanja mikroorganizama.
KLINIČKA SLIKA
Bolest se javlja eksplozivno, sporadično ili enzootski, u perakutnom, akutnom odnosno subakutnom toku.
Perakutni tok karakteriše brzo nastajanje bolesti i naglo izbacivanje leševa uginulih larvi iz košnice, uz opadanje broja odraslih pčela.
Akutni tok ima karakteristike koje zavise od vrste mikroorganizama koje su izazvale infekciju i od vrste i jačine nespecifičnog faktora. Klinička slika se karakteriše usporenim razvojem pčelinje zajednice (broj mladih pčela je mali, velike količine leševa larvi ispred košnice). Poklopci na ćelijama su obično tamnosmeđe boje, ulegnuti i prokvašeni. Mogu se naći i prazne ćelije u sredini legla.
DIJAGNOZA
Pored kliničke slike, patoanatomskog nalaza i načina nastajanja, dijagnoza se postavlja laboratorijskim pregledom i utvrđivanjem vrste mikroorganizama. Za laboratorijski pregled uzima se isečak saća sa obolelim leglom veličine 10x10cm.
U laboratorijskoj dijagnostici koristi se mikroskopski pregled preparata načinjenih iz leševa larvi, koji se boje metodom po Gramu, nakon čega se vrši izolovanje mikroorganizama na veštačkim hranljivim podlogama i vrši se determinacija njihovih biohemijskih osobina. Naravno, za izolovane mikroorganizme utvrđuje se antibiogram.
Diferencijalno-dijagnostički treba isključiti američku kugu legla, mesinasto leglo, varoozu i trovanja.
TERAPIJA
Koriste se antibiotici koji se daju u šećernom sirupu i to se meša jedan deo vode i jedan deo šećera. Pored upotrebe antibiotika, primenjuje se i metod preseljenja pčela u drugu dezinfikovanu košnicu, a prihranjivanje se vrši čistim šećernim sirupom. Med iz prethodne košnice može se prokuvati i koristiti u konditorske svrhe, a saće se pretapa u vosak za dalje korišćenje.
SUZBIJANJE i PROFILAKSA
U suzbijanju pored korišćenja antibiotika po mogućstvu treba otkloniti nespecifične faktore, kao što su prihranjivanje u toku nedostatka paše, utopljavanje legla, sužavanje plodišta i druge mere koje omogućavaju normalno funkcionisanje zajednice.
U profilaktičke svrhe treba obratiti pažnju na to da pčelinje zajednice uvek imaju dovoljno hrane, da su jake i da imaju dobru i mladu maticu. Takođe izbegavati nepotrebne radove u pčelinjim zajednicama.
* * *
Do sledeće objave, za sve što vas interesuje o еvropskоj kugi legla ili uopšte o pčelama, domaćim životinjama, ljubimcima - javite se, iskoristite kontakt-formu portala PPNS ili mejl milan.miki.bojovic@gmail.com.
Foto: dangerouspests.com
DVM Miki Bojović
APEL ZA NEDIN OPORAVAK I BOLJU BUDUĆNOST
PPNS/KG VODIČ
Komentara: 0