Kragujevac svrstan u treću kategoriju kvaliteta vazduha u 2022.

Agencija za zaštitu životne sredine objavila je Godišnji izveštaj o stanju kvaliteta vazduha u Srbiji za 2022. godinu. U izveštaju se nalazi prikaz analize rezultata merenja koja su sprovođena u okviru državne mreže i mreža za monitoring kvaliteta vazduha lokalnih samouprava kao i prikaz koncentracija alergenog polena.

U oceni kvaliteta vazduha u 2022. godini piše da je u zoni "Srbija" vazduh je bio prve kategorije, tj. čist ili neznatno zagađen vazduh, osim u gradovima Kragujevac, Kostolac, Pirot, Loznica, Čačak, Paraćin (Popovac), Zaječar, Kraljevo, Novi Pazar i Valjevo.

Aglomeracija Novi Sad i gradovi Zaječar, Loznica, Kragujevac, Paraćin (Popovac), Kostolac, Sombor i Zrenjanin svrstani su u treću kategoriju kvaliteta vazduha zbog prekomernog zagađenja suspendovanim česticama PM10.

PRVI PRVI NA SKALI Kragujevac svrstan u treću kategoriju kvaliteta vazduha u 2022. 1
Ukupne taložne materije

Kragujevac je prvi na listi prekoračenja maksimalne dozvoljene godišnje vrednosti ukupnih taložnih materija (200 mg/m2/dan) sa lokacijom Autobuska stanica, i treći sa lokacijom Brioni. Drugi i četvrti je Bor, sa lokacijama Institut za rudarstvo i metalurgiju i Krivelj, pa slede: Surdulica Belo Polje PSS „Josif Pančić“, Smederevo J.P. Gradska stambena agencija, Užice Biblioteka, Vranje OŠ „Jovan Jovanović Zmaj“, Vranje Vrtić „Neven“, Vranje Zavod za javno zdravlje, Vranjska banja O.Š.“Predrag Devedžić“, Kruševac Srnje, Jagodina Crkva i Kosjerić Crepana.

U Kragujevcu je prekoračena i maksimalna dozvoljena mesečna vrednost ukupnih taložnih materija (450 mg/m2/dan) na obe lokacije, a najteža situacija je bila na Autobuskoj stanici u januaru - 1.048, i februaru - 1.084. Sledeći po ugroženosti bio je Bor na četiri merna mesta, zatim Kosjerić, Niš, Smederevo, Kostolac, Jagodina i Šabac.

Rezultati monitoringa ukupnih taložnih materija u 2022. godini dati su u tabeli.

PRVI PRVI NA SKALI Kragujevac svrstan u treću kategoriju kvaliteta vazduha u 2022. 2

Opisujući trend kvaliteta vazduha, Agencija navodi da je najčešći uzrok prekomernom zagađenju vazduha prisustvo suspendovanih čestica PM10, zagađujuće materije koja se meri na najvećem broju mernih mesta u Republici Srbiji.

U periodu od 2018. do 2022. godine posmatrana su dva niza podataka: broj dana sa prekoračenjem dnevne granične vrednosti i srednje godišnjih vrednosti PM10 na stanicama Beograd Bulevar Despota Stefana, Smederevo Centar, Bor Gradski park, Popovac Holcim, Kragujevac, Kraljevo Policijska uprava, Niš IZJZ, Zaječar, Pančevo Vojlovica, Valjevo i Užice. Odabrane su stanice sa najvećim brojem prekoračenja dnevne i godišnje granične vrednosti, stanice različitog tipa (saobraćajne, gradske, prigradske i industrijske) i stanice na kojima postoji niz za minimum četiri od posmatranih pet godina u periodu 2018-2022. godina.

PRVI PRVI NA SKALI Kragujevac svrstan u treću kategoriju kvaliteta vazduha u 2022. 0

Od 2018. do 2022. godine prekračenje dozvoljenog broja dana sa koncentracijama suspendovanih čestica PM10 većim od 50 µg/m3 na posmatranim stanicama češće je uzrok prekomernom zagađenju vazduha nego prekoračenja srednje godišnje vrednosti PM10, piše u izveštaju.

Slabo izražen trend smanjenja broja dana sa prekoračenjem granične vrednosti u ovom periodu javio se na stanicama Beograd Bulevar Despota Stefana, Smederevo Centar, Niš IZJZ, Kragujevac, Valjevo i Užice dok je na stanci Bor Gradski park trend smanjenja nešto izraženiji.

ARHIVA PPNS SRBIJA PRVA U EVROPI PO UZROKU SMRTI OD ZAGAĐENJA; KAKO ZNAMO DA LI JE NEČIJI ŽIVOT ODUZEO UPRAVO ZAGAĐEN VAZDUH?

Suspendovane čestice PM10

U 2022. godini prekoračenje godišnje granične vrednosti (40 µg/m3) zabeleženo je na stanicama: Valjevo ZZJZ (67 µg/m3), Zaječar (60µg/m3), Valjevo (51 µg/m3), Popovac (49 µg/m3), Novi Pazar (49 µg/m3), Užice (47 µg/m3), Smederevo Radinac (47 µg/m3), Loznica (45 µg/m3), Kraljevo Policijska uprava (44 µg/m3), Kragujevac (43 µg/m3), Beograd Zemun TB (42 µg/m3), Sombor Dunav i Tisa (42 µg/m3), Pančevo Vojlovica (42 µg/m3), Bor Jugopetrol (42 µg/m3), Subotica OŠ „Sonja Marinković“ (41 µg/m3), Pančevo Starčevo (41 µg/m3) i Beograd Veliki Crljeni (41 µg/m3).

U Kragujevcu je 97 dana vrednosti bila > 50 µg⁄ m3, maksimalna dnevna vrednost iznosila je 134, dok je raspoloživost podataka u 2022. bila 84%.

D. M. M. - PPNS

PRILOG: Godišnji izveštaj o stanju kvaliteta vazduha u Srbiji za 2022. godinu (93 strane)