Redovni pratilac sadržaja portala PRVI PRVI NA SKALI dostavio nam je svoj video snimak i fotografije iz juna i jula koji svedoče o trenutnom nemaru koji vlada na Starom vojničkom groblju.
Ogorčenost sugrađanina
Video snimak od 19. juna prikazuje kako su grobovi zarasli u travu:
Fotografije nastale u jutrošnjoj šetnji predočavaju još gore stanje:
- Tragično, prvi je komentar našeg sugrađanina.
- Ne zaslužujemo mi ništa dobro kada vidim ovako zaraslo groblje ratnika. Sve je to dokaz dokle smo stigli (dogurali) kao narod, nastavlja ogorčeno.
- Ako skorije ne srede, okupiću nekoliko drugara, doneću svoj trimer iz sela i oni svoj i ošišaćemo sami, pa makar i odgovarali što to radimo bez odobrenja, poručio je naš Kragujevčanin.
Ni Vidovdan nije bio povod za uređenje Groblja
Između ova dva navedena datuma, 28. juna - na Vidovdan položeni su venci na Starom vojničkom groblju, kao čin odavanja pošte srpskim rodoljubima koji su vodili oslobodilačke ratove do 1920. godine, objavila je TV Kragujevac. Vence su položili predstavnici Udruženja potomaka ratnika Srbije od 1912-1920. godine "Vojvoda Radomir Putnik" i grada Kragujevca.
U TV-prilogu se u pozadini sagovornika (dole desno) vide neuređeni grobovi:
TV PRILOG
Ako su učesnici ovog okupljanja i pokušali da utiču na nadležne da urede Staro vojničko groblje, očito nisu uspeli u toj nameri.
Program Grada postoji, da li se primenjuje?
Staro vojničko groblje nalazi se u Programu održavanja komunalne infrastrukture za 2023. godinu, objavljenom u Službenom listu grada Kragujevca 1 od 23. januara. Programom se uređuje održavanje i rehabilitacija komunalne infrastrukture, obim poslova i finansijska sredstva potrebna za realizaciju. Održavanje komunalne infrastrukture obuhvata, pored ostalog, uključuje javne zelene površine i zelene površine čiji je vlasnik Grad, a, kako stoji - po potrebi i nalogu.
U Programu dalje piše: "Redovno održavanje javnih zelenih površina i zelenih površina čiji je vlasnik Grad obuhvata sve radove koje je tokom godine potrebno izvoditi u cilju zadržavanja dostignutog nivoa uređenosti, kao što su košenje i čišćenje travnjaka, održavanje sezonskih cvetnih površina, održavanje ostalih dekorativnih površina (održavanje šiblja, ruža, perena), orezivanje drvoreda, drveća i preduzimanje mera zaštite hemijskim sredstvima itd). Pregled navedenih površina dat je u tabeli 1 i 2".
Za održavanje Spomen-parka Šumarice navedeno je da "obuhvata poslove koji se odnose na košenje i čišćenje travnjaka, održavanje sezonskih cvetnih površina, održavanje ostalih dekorativnih površina, održavanje popločanih staza i uređenje prostora na humkama i oko njih datih u tabeli 4 i 5".
U oba slučaja, za izvršenje je upisano "tokom godine", kao i da su poslovi povereni JKP Šumadija.
U tabeli 4. "Održavanje Spomen parka Šumarice", kao ukupna površina za košenje upisano je 322.258,80m2. Za Staro vojničko groblje upisane su dve lokacije:
Vojničko groblje i Šumadinac - 12.074,80m2
Vojničko groblje (ispod lava) - 10.000,00m2
U opštim odredbama Programa navedeni su iznosi za usluge održavanja javnih površina:
Razdeo 9 - Gradska uprava za komunalne poslove, Program 2 - Komunalne delatnosti, Programska aktivnost 0002 Održavanje javnih zelenih površina, Funkcija 620 - Razvoj zajednice, ekonomska klasifikacija 424 - Specijalizovane usluge u iznosu od 133.000.000,00 dinara, aproprijacija - 415;
- Razdeo 9 - Gradska uprava za komunalne poslove, Program 2 - Komunalne delatnosti, Programska aktivnost 0002 Održavanje javnih zelenih površina, Funkcija 620 - Razvoj zajednice, ekonomska klasifikacija 425 - Tekuće popravke i održavanje u iznosu od 9.000.000,00 dinara, aproprijacija - 416;
Pod tačkom 2 "Održavanje javnih zelenih površina" zapisano je:
"Za održavanje javnih zelenih površina na području grada Kragujevca, koje se sprovodi u okviru Programske aktivnosti 0002 Održavanje javnih zelenih površina, planirana su sredstva u iznosu od 130.000.000,00 sa PDV-om, uključujući neizmirene obaveze iz 2022. godine, koje se izvršavaju na teret planirane aproprijacije u 2023. godini u iznosu 10.000.000,00 dinara".
Ima nešto iznad Programa
Da bi Programom planiran novac bio pretočen u "zadržavanje dostignutog nivoa uređenosti" Starog vojničkog groblja, očito nedostaje nešto krupnije od Programa, koliko god Grad/građani (poreski obveznici) izdvajali.
Pijetet ne postoji, inače bi Staro vojničko groblje sve vreme bilo uređeno kao vid poštovanja div junacima.
Kultura sećanja ne postoji, jer da postoji Staro vojničko groblje ne bi bilo lokacija za podsećanje donosilaca odluka i službi koje odluke sprovode, da se baš tu formiraju kolektivni identitet i kolektivno sećanje.
Shvatanje: turizam je i putovanje kroz prošlost - ne postoji, u protivnom Staro vojničko groblje bi već bilo "zaštićena zona" ovom delatnošću, te bi uvek bilo uzorno uredno, nalik crkvenim i manastirskim dvorištima koja su jednako vredna pažnje posetilaca.
Sve pobrojano da se ispraviti korenitom promenom odnosa onih koji su odgovorni u Gradu, najpre da se Staro vojničko groblje ponovo uredi, a nakon toga redovno održava - i bez apela sugrađana.
Možda je za tako nešto potreban kragujevački Đorđe Mihailović (Solun, 1. maj 1928 — Solun, 2. jul 2023), tj. negova naslednica Olga - kao današnji čuvar Zejtinlika, ali naš grad ih nema, niti se nalaze u nekakvim programima.
Za detaljno upoznavanje sa jednom od najbitnijih identitetskih lokacija u Kragujevcu, decenijama potiskivanom iz kolektivnog sećanja, čitajte knjigu "Staro vojničko groblje" Nenada Karamijalovića koju smo kroz feljton predstavili na našem portalu.
"Najveću uvredu činimo mrtvima time što iz osećanja obaveze ulažemo napor da ih se sećamo. Pravo sećanje ne zasniva se na tome da nadvladamo slabo pamćenje, već da doživimo stvarnost na pravi način. Ako pomisao na mrtve ne donosi ništa plodonosno, pustite je da zamre u vidu spomenika ili venaca – i tako je beskorisna."
Komentara: 0