Zabranjeno je istraživanje i eksploatacija litijuma u obuhvatu Prostornog plana Rekovca - piše u Nacrtu koji je na javnom uvidu do 30. maja

U obuhvatu Prostornog plana opštine Rekovac zabranjeno je istraživanje i ekspolatacija litijuma, bora i prateće asocijacije elemenata - jedna je od pet posebnih mera zaštite prirodnih dobara koje sadrži nacrta izmena i dopuna ovog planskog plana.

Ovaj strateški dokument dostupan je od 15. do 30. maja za javni uvid svakog radnog dana u opštinski prostorijama, na oglasnoj tabli opštinske uprave, kao i na zvaničnoj internet stranici Rekovca.

Fizička i pravna lica mogu da dostave primedbe i sugestije na Nacrt u pisanoj formi na pisarnici (ul. Svetozara Markovića 2), zaključno sa 30. majem.

U uvodnim napomenama Nacrta piše da se "menja u celosti i glasi":

"Izradi Izmene i dopune Prostornog plana opštine Rekovac (u daljem tekstu: Prostornog plana), pristupilo se na inicijativu opštine Rekovac, koja je nosilac izrade Plana i obezbeđuje sredstva za finansiranje, a na osnovu Odluke o pristupanju izradi Izmene i dopune Prostornog plana opštine Rekovac kao i Odlukom o ne pristupanju izradi strateške procene uticaja na životnu sredinu Izmene i dopune Prostornog plana opštine Rekovac (Službeni glasnik opštine Rekovac, br. 5/22), i u skladu sa odredbama člana 51b. Zakona o planiranju i izgradnji, po skraćenom postupku, bez procedure ranog javnog uvida.

Strateška procena uticaja Prostornog plana opštine Rekovac na životnu sredinu izrađena u proceduri donošenja Prostornog plana (Službeni glasnik opštine Rekovac, br. 7/12) u svim detaljima ostaje na snazi.

Skupština opštine Rekovac je na sednici održanoj 4. 11. 2021. godine donela Zaključak o pokretanju procedure izrade Izmene i dopune Prostornog plana opštine Rekovac u cilju zabrana istraživanja i eksploatacije litijuma, bora i prateće asocijacije elemenata".

ARHIVA PPNS IZ ZAPISNIKA SO REKOVAC - INICIRANI SASTANAK U MINISTARSTVU POVODOM LITIJUMA I IZMENA PROSTORNOG PLANA, ZA KOJU JE OBRAZOVANA KOMISIJA

Iz Zapisnika SO Rekovac - inicirani sastanak u Ministarstvu povodom litijuma i izmena Prostornog plana, za koju je obrazovana komisija

U nastavku su navedeni razlozi izmene.

"Razlozi pristupanja izradi Izmene i dopune Prostornog plana opštine Rekovac su da se u skladu sa vizijom i strategijom razvoja Opštine, planskim rešenjima planova višeg reda koji planiraju zaštitu poljoprivrednih površina (radi usklađivanja definisanih pravila građenja na poljoprivrednom zemljištu usaglašavanjem Zakona o poljoprivrednom zemljištu (Službeni glasnik Republike Srbije, br. 62/06, 65/08 - dr. zakon, 41/09, 112/15, 80/17 i 95/18 - dr. zakon) i Zakona o naknadama za korišćenje javnih dobara (Službeni glasnik Republike Srbije, br. 95/19)), ruralnog predela (posebno oranica, vinograda i voćnjaka), i na tom resursu zasnovan razvoj privrede (poljoprivredna proizvodnja je dominantan oblik ekonomskih aktivnosti na teritoriji Opštine; većina stanovništva se bavi poljoprivredom kroz registrovana poljoprivredna gazdinstva koja nemaju pravni status), turizma uz maksimalnu zaštitu prirode, kulturnog nasleđa i životne sredine, unese zabrana istraživanja i eksploatacije litijuma, bora i pratećih mineralnih asocijacija elemenata na teritoriji opštine Rekovac".

U Glavi III Propozicije prostornog razvoja, u odeljku III 2. Pravila građenja, pododeljak Dozvoljena gradnja i kompatibilni sadržaji vrsta i namena objekata koji se mogu graditi, Poljoprivredno zemljište menja se ceo pododeljak koji u ovom nacrtu glasi:

"Vizija i osnovni cilj izmene i dopune Prostornog plana je da se, u skladu sa strateškim i planskim opredeljenjem razvoja opštine, prvenstveno zasnovanog na razvoju, unapređenju i zaštiti osnovnog prirodnog resursa – poljoprivrednog zemljišta i razvoju kompatibilnih delatnosti, zabrani istraživanje i eksploatacija litijuma, bora i prateće asocijacije elemenata. Strategija razvoja opštine Rekovac zasnovana je na očuvanju, zaštiti i unapređenju prirodnih resursa, a posebno na razvoju poljorivrede".

Dalje su protumačene izmena i dopuna Plana.

"U tekstualnom delu Prostornog plana opštine Rekovac (Službeni glasnik opštine Rekovac, br. 7/12) (u daljem tekstu: Prostorni plan), delovi teksta se menjaju i dopunjuju na sledeći način - u Glavi I Polazne osnove, u odeljku I 2. Skraćeni prikaz i ocena postojećeg stanja, pododeljak Mineralne sirovine, ispred stava 1 dodaje se stav, a stavovi 1, 2, 3, 4 i 5 postaju stavovi 2, 3, 4, 5 i 6. Novi stav 1 glasi:

Na prostoru koji je obuhvaćen predmetnim Prostornim planom, Ministarstvo rudarstva i enegetike, Sektor za geologiju i rudarstvo je odobrilo izvođenje geoloških istraživanja mineralnih resursa, i to", pored ostalih:

Balkan istraživanja doo, Beograd, lokalitet Rekovac, opština Rekovac, broj rešenja 310-02-01852/2016-02, mineralna sirovina: litijum (Li) i bor (B), redni broj 2224, prostor omeđen navedenim koordinatama;
Balkan istraživanja doo, Beograd, lokalitet Ursula, opština Rekovac, broj rešenja 310-02-00836/2019-02, mineralna sirovina: litijum (Li) i bor (B), redni broj 2429;
Balkan istraživanja doo, Beograd, lokalitet Sokovac, opština Jagodina, broj rešenja 310-02-00837/2019-02, mineralna sirovina: litijum (Li) i bor (B), redni broj 2430.

ARHIVA PPNS UKIDANJE SVIH ISTRAŽNIH DOZVOLA JE KRAJNI CILJ - SA BARIKADE U SIBNICI PROTIV LITIJUMA (AUDIO)

Ukidanje svih istražnih dozvola je krajni cilj - sa barikade u Sibnici protiv litijuma (AUDIO)
Javna prezentacija biće održana u ponedeljak 22. maja od 11 časova u skupštinskoj sali, a javna sednica komisije zakazana je za petak 9. jun takođe od 11 časova u skupštinskoj sali.

Shodno zakonu, sva fizička lica i predstavnici pravnih lica koja su u toku javnog trajanja uvida podnela primedbe u pisanom obliku, mogu prisustvovati javnoj sednici i usmeno ih obrazložiti. O svakoj podnetoj primedbi obrađivač planskog dokumenta javno iznosi svoj stav - piše pored ostalog u oglašenom Javnom uvidu.

Nacrt je oglašen u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji.

PRILOG PPNS: KOMPLETAN NACRT (56 STRANICA)

U danu oglašavanja Javnog uvida, list Danas je objavio članak "Već osam meseci građani Levča čuvaju parcelu od istraživanja litijuma" u koje je sagovornica autora Zorana Mišića bila Marica Živanović Poljo iz „nEKO brine za Levač”. Prenosimo veći deo članka.

Prošlo je osam meseci od kada Levčani čuvaju parcelu između sela Sibnica i Kaludra na kojoj je kompanija Balkan mining&minerals planirala istražnu bušotinu na teritoriji opštine Rekovac.

Iz organizacije „nEKO brine za Levač” podsećaju da istražno pravo na površini od 75 kvadratnih kilometara ističe u novembru ove, a na drugoj istražnoj površini koja se nastavlja ka Jagodini i proteže na 99 kvadratnih kilometara prestaje u aprilu naredne godine.

Na prvoj istražnoj površini su izvršene dve bušotine u toku 2020. godine, kada javnost nije bila upoznata sa bilo kakvim aktivnostima ovog karaktera na teritoriji opštine Rekovac, dok je još jedna bušotina sprečena u selu Dragovu u oktobru 2021. godine.

Na većoj istražnoj površini, koja se zove po selu Ursule, nije izvržena ni jedna bušotina.

– Levčani su pokazali slogu i odlučnost da ne dozvole da se ova plodna pitomina u budućnosti pretvori u potencijalne rudnike i preduzeli su veliki broj akcija, među kojima je i tribina koja je nedavno održana u Rekovcu i kojoj je prisustvovalo oko 450 ljudi iz Levača i okolnih gradova, kao i predstavnici svih organizacija koje čine SEOS, ističe Živanović Poljo.

Već osam meseci građani Levča čuvaju parcelu od istraživanja litijuma 2
Ona podseća i da je u toku je procedura izmene i dopune Prostornog plana opštine Rekovac kojom bi se decidirano zabranile sve buduće aktivnosti vezane za ovakvu vrstu istraživanja i rudarenja na ovom prostoru.

– Sa zebnjim se prati situacija u vezi Prostornog plana Srbije, u kome je predviđen enorman broj rudnika različitih karaktera, što predstavlja ozbiljanu opasnost u pogledu zagađenja zemljišta, pijaće vode, vazduha i zdravlja ljudi, kao i trošenja prirodnih rudnih resursa u korist stranih kompanija, ističe ona.

Levčani su u okviru SEOS-a učestvovali u prikupljanju potpisa za Narodnu inicijativu kojom se traži trajna zabrana istraživanja, iskopavanja i prerade ruda litijuma, bora i prateće asocijacije metala na teritoriji Republike Srbije.

Predsednik Narodne skupštine još uvek nije stavio na dnevni red regularno prikupljenu inicijativu, po zahtevnoj proceduri, koju je potpisalo 38.000 ljudi.

– Umesto toga svedoci smo da Rio Tinto svojim ponašanjem pokazuje da zapravo nije odustao od projekta Jadar, da predstavnici vlasti svakodnevno izjavljuju kako žale za tim projektom, predstavljajući ga kao razvojnu šansu. Možemo da primetimo da se u javnosti daje prostora osvedočenim lobistima Rio Tinta, kao što je bivša ministarka Zorana Mihajlović, te da se na razne perfidne načine „kuva” javno mnjenje, smatra naša sagovornica.

Već osam meseci građani Levča čuvaju parcelu od istraživanja litijuma 3
I „nEKO brine za Levač”, zajedno sa ostalim članicama SEOS-a zahteva da se pod hitno ispoštuju Zakon i Ustav i ova inicijativa nađe na dnevnom redu Skupštine.

Tim povodom SEOS je bio zakazao veliki protest 18. maja u Beogradu, na godišnjicu predaje Narodne inicijative, međutim, zbog tragičnih događaja koji su se na žalost desili, izgubljenih života dece i mladih ljudi, protest se odlaže, ali se od ove borbe nikako ne odustaje.

Ne odustaju ni Levčani kod Rekovca, smatrajući da je otpor nasilju i za budućnost dece i cele zemlje, usko povezana sa njihovom borbom za zavičaje. Zato i „nEKO brine za Levač” poziva sve ljude zdrave pameti da se im se na najavljenom protestu „Srbija protiv nasilja” u petak pridruže, bez obzira na političku, versku ili bilo kakvu drugu opredeljenost.

– Mi nastavljamo našu borbu protiv gramzivih rudarskih korporacija. Želimo da se naša zemlja razvija u pogledu poljoprovrede, turizma i čistih tehnologija, te da u njoj bezbedno živi svako dete, svaki stanovnik, u uređenom i stabilnom društvu, zaključuje Marica Živanović Poljo.

Potencijalni status „rudarske kolonije” posebno pogađa Levčane koji su odvajkada poljoprivrednici, ponosni na svoje voće, vino, med… i ne planiraju „da ga menjaju” zbog nečijeg profita.

Foto: Neko brine za Levač
Izvor: Danas, 16. 5. 2023.