Danas je, prvi put nakon što je sada već daleke 1928. godine postavljen u okviru kompleksa Beogradske tvrđave, divni spomenik "Pobednik" spušten sa postamenta i konačno upućen na toliko potrebnu i dugo čekanu restauraciju i konzervaciju.

Najveće opasnosti koje su pretile da dovedu do značajnog oštećenja simbola naše prestonice odnose se na to da se postament naginje u jednu stranu, da je sama figura "Pobednika" za postolje bila pričvršćena tako da su protok vremena i atmosferske pojave (pre svih, jak vetar) mogle da dovedu do njegovog rušenja, kao i da se na njemu nalaze oštećenja nastala usled više od 30 kuršuma kojima je bio pogođen tokom Drugog svetskog rata.

Vredi podsetiti da ovaj izuzetni spomenik nikada do sada nije bio podvrgnut sveobuhvatnim merama zaštite.

Sve ovo pišem u želji da otklonim brigu mnogih dobronamernih koji strahuju šta će se, naposletku, desiti sa našim "Pobednikom".

Ono što je sasvim izvesno jeste to da ćemo ga dočekati za koji mesec, tačnije uoči obeležavanja našeg nacionalnog praznika, kada će opet ponosno, prkosno i dostojanstveno stajati na svom postamentu koji stremi u nebo.

Svojoj dragoj koleginici arhitekti-konzervatoru Nevenki Novaković i članovima njenog tima želim puno uspeha u realizaciji mera zaštite na našem "Pobedniku".

Dejan Ristić

Istorija se ponavlja...

Obešeni "Pobednik", 24. jun 2018.

Odmah nakon Balkanskih ratova, beogradska Opština je sklopila dogovor sa Ivanom Meštrovićem o izradi Terazijske fontane, sa "Pobednikom" u sredini i devet lavova oko nje. Naknada za ovaj posao u ugovoru je navedena u predratnim dinarima, ali kada je Meštrović, 1919, predao Beogradu "Pobednika" i lavove, gradska vlast je pokušala da mu to isplati u novim - posleratnim dinarima, dok je autor tražio isključivo švajcarske franke.

Beogradu se to učinilo skupo, počelo je cenkanje, pa dolazi i do nesporazuma, te Meštrović odbija da isporuči Terazijsku fontanu, a beogradska Opština, u besu i protestu, odnosi "Pobednika" na otpad u blizini Senjaka.

Magacioner na deponiji je vrlo stručno, uspešnije od najboljeg dželata, obesio "Pobednika" debelim užetom o jednu gredu, pa je tada i nastala slika koju vidite u prilogu. Nešto kasnije, pomenuti magacioner je razoružao "Pobednika", radi bezbednosti, te mač, težak osamdeset kilograma, skinuo sa spomenika i sklonio u ćošak otpada.

Nakon dugih i iscrpnih polemika, rasprava i kritika odlučeno je u beogradskoj Opštini da se spomenik ne postavi na Terazijama već na platou Gornjeg grada Beogradske tvrđave i da se "Pobednik", koncipiran u monumentalnoj formi nage atletske muške figure, okrene prsima prema Austriji. To se i dogodilo 7. oktobra 1928. godine, a danas je "Pobednik" najfotografisaniji i najpopularniji beogradski spomenik.

Živojin Žika Petrović

STRANICA KOJA SE ČUJE - ZORAN MODLI
PRVI PRVI NA SKALI FB STRANA, TVITER, INSTAGRAM