OTKRIĆE NAŠIH NAUČNIKA – PRE 8000 GODINA PRAISTORIJSKE BEBE HRANJENE BRIŽLJIVO IZRAĐENIM KAŠIČICAMA
Naši naučnici, okupljeni oko ERC BIRTH projekta, kojim rukovodi prof. dr Sofija Stefanović na Institutu Biosens u Novom Sadu, došli su do značajnog otkrića koje ukazuje da se sa neolitom pojavljuje nova hrana za bebe koja je mogla imati važan uticaj na skraćenje dužine dojenja, a samim tim i na prvi porast ljudske populacije.
Indirektne dokaze o inovacijama u ishrani beba pronašli su analizom neolitskih kašika sa našeg lokaliteta Starčevo.
Naime, iako se na hiljade ovakvih kašika pojavljuje širom neolitskog sveta, arheolozi su ih do sada uglavnom interpretirali kao alatke budući da su na njima vidljivi tragovi upotrebe. Nasuprot toj pretpostavci, naši naučnici su smatrali da bi tragovi na kašikama mogli biti posledica uobičajenog ponašanja beba koje su u praistoriji, kao što to rade i današnje bebe, grickale kašike tokom procesa hranjenja.
Kako bi testirali ovu pretpostavku, saradnik na BIRTH projektu, stomatolog prof. dr Bojan Petrović sa Medicinskog fakulteta u Novom Sadu, rukovodio je eksperimentalnom studijom kojom je proizvedeno 3000 otisaka mlečnih zuba na materijalu od kosti, od kojih su i kašike bile proizvedene. Poređenje metričkih i morfoloških karakteristika eksperimentalno dobijenih tragova i tragova na kašikama, pokazalo je da se radi o tragovima ljudskih zuba nakon čega su naši naučnici rezultate ovog značajnog otkrića objavili u časopisu PLOS ONE u članku Bone spoons for prehistoric babies: detection of human teeth marks on the Neolithic artefacts from the site Grad-Starčevo (Serbia).
Brojnost ovih kašika u neolitu Evrope, sada kada je otkrivena njihova funkcija, govori u prilog tome da je neolit doneo značajne inovacije u dohrani i da je verovatno, nova vrsta hrane dostupna od neolita, poput žitarica i mleka pripitomljenih životinja, mogla biti među namirnicama korišćenim za proizvodnju potpuno nove vrste kašice za praistorijske bebe.
Otkriće naših naučnika privuklo je i značajnu pažnju šire međunarodne javnosti, o čemu svedoči i to što je nedavno u prestižnom časopisu “Forbes“ objavljen članak koji govori o praistorijskim kašikama iz Srbije i o značaju otkrića naših naučnika.
Komentara: 0